DRZWI PERCEPCJI

Budda zrozumiał, że rzeczywistość nigdy nie nadąża za pragnieniem, czyli za nami samymi. Dlatego podobnie jak Sokrates, czy pięć wieków później Jezus, postulował uwolnienie się od wszystkich rzeczy. W człowieku widział jedynie zbiór nietrwałych elementów umożliwiających mu istnienie jedynie na poziomie rzeczywistości relatywnej. Podobnie jak współczesna psychologia w jaźni dostrzegał tylko nagie przejawy percepcji, pamięci, cech i predyspozycji. Według Przebudzonego źródłem wszelkiego cierpienia jest uporczywie trwające przy swoich skłonnościach iluzoryczne „ja”. Ego zawsze chce czegoś nierealnego – usunięcia dyskomfortu lub podsycenia rozkoszy. Jedynym wyjściem jest więc kontemplacja rzeczywistości takiej jaka ona jest, czyli medytacja.

Pomimo przejawiającego się w różnych formach „pogaństwa”, nauki starożytnego mędrca zdumiewają dziś zachodnią cywilizację swoją przenikliwością. I nie chodzi tu tylko o błazeńską fascynację egzotyką. Badania nad wpływem medytacji na mózg doprowadziły do powstania tak zwanej neuronauki kontemplacyjnej. W ich wyniku ujawniono trwałe zmiany struktury sieci neuronowej skutkujące emocjonalną równowagą. Praktykujący buddyzm francuski biolog molekularny Matthieu Ricard został okrzyknięty przez amerykańskich neurologów „najszczęśliwszym człowiekiem świata” ponieważ fale gamma w jego mózgu zestroiły się na idealną częstotliwość optymalizując percepcję, zdolności poznawcze i samoświadomość. Jego zdaniem wszyscy możemy wypracować nawyki szczęśliwego myślenia.

 

Ponieważ to szczęście, a nie przyjemność, decyduje o jakości naszego życia, trening umysłu powinien być naszym priorytetem. Ostatecznie to jak interpretujemy warunki zewnętrzne zależy przecież od naszego umysłu, a przyjemność wyczerpuje się już w trakcie jej doświadczania. Z kolei chęć uwolnienia się od nieprzyjemnych stanów powoduje koncentrację na nich, wzmagając irytację, a nawet prowadząc do obsesji. Jeśli uzależniamy nasze szczęście od warunków zewnętrznych skazujemy się tylko na oglądanie jego fasady. Czysta świadomość jest lustrem odbijającym świat zewnętrzny, a wszystko inne jest iluzją. Koncentrując się na przyjemnościach, pieniądzach, pozycji czy wizerunku, zamiast na własnym wnętrzu, niekiedy wręcz dążymy do nieszczęścia. W końcu tego co jest poza nami nigdy nie będziemy w pełni kontrolować. Tak naprawdę wszystko rozgrywa się w naszych myślach. Spróbujmy je uwolnić.